VUI BUỒN NGÀNH NAILS

Description

Chủ Tiệm Nails gốc Việt Tìm Giải Pháp Cho Luật Thuế và
Lao Động Trong Nghề Nails
Những năm gần đây, các cơ quan thuế vụ và Sở Lao Động thường xuyên
mở những đợt kiểm tra, và nhiều người trong nghề Nails, cùng một số
tiệm Nails do người Việt làm chủ đã bị phạt nặng, vì vi phạm luật thuế
và lao động trong vấn đề sử dụng, thuê mướn người thợ làm việc trong
tiệm, với hình thức form thuế 1099 của một người làm việc độc lập
(independent contractor), thay cho form thuế W-2 là một nhân viên
(employee) của tiệm. Tùy theo thời gian đã hoạt động của tiệm Nails,
nơi nào khi toán thanh tra đã buộc tội vi phạm luật thuế vụ và lao động,
thì sẽ bị những khoản phạt rất lớn và không có mức giới hạn. Trong
trường hợp này, người thợ Nails cũng sẽ bị cơ quan thuế vụ kiểm toán.
Được biết theo luật hiện hành, các khoản tiền phạt từ cơ quan lao động
và thuế vụ sẽ là món nợ được xác định bởi án lệnh của tòa, và tất cả tài
sản cá nhân của người bị phạt sẽ trở thành thế chấp cho khoản tiền phạt
phải trả.
Khác biệt căn bản của W-2 và 1099
Căn bản nhất, những ai nhận giấy W-2 là đã bị trừ tiền thuế mỗi kỳ lãnh
lương, và sau khi khai thuế thì phần nhiều là sẽ được một số tiền trả về
từ Sở Thuế. Những ai nhận giấy 1099 đã không bị trừ thuế trong năm
với mỗi kỳ nhận lương, và khi khai thuế sẽ phải đóng tiền cho sở thuế để
làm tròn trách nhiệm với nước Mỹ.
Nhưng vấn đề không chỉ đơn giản như thế. Tờ giấy mình được giao cũng
phản ảnh dạng làm việc của mình, cho biết mình là một nhân viên chính
thức hay là một người thầu độc lập, làm theo hợp đồng – hay gọi cách
khác là “independent contractor.” Nhân viên chính thức thì sẽ được
hưởng một số quyền lợi trước luật pháp. Người thầu độc lập thì không.
Hình thức 6/4 trong ngành Nails

Chị Loan, chủ tiệm C Nails ở thành phố Orange cho biết, hầu hết các
tiệm Nails do người Mỹ gốc Việt làm chủ đều trả lương cho thợ Nails
theo hình thức 6/4 (thợ 60 phần trăm, chủ 40 phần trăm). Vì ngay từ lúc
đầu những năm đầu thập niên 1990 tôi mới làm Nails cho chủ gốc Việt
đã có hình thức trả lương như vậy rồi, nên các tiệm Nails mở ra về sau
này cứ thế mà theo hình thức này. Nếu tiệm nào có làm khác, thì sẽ bị
đào thải ra khỏi hệ thống đó. Khi làm thợ đã được nhận 6/4, thì đến khi
đủ tiền mở tiệm, thì cũng phải chia 6/4 cho thợ của mình thôi, nó đã trở
thành luật bất thành văn, nếu mình không theo cách này, thì sẽ không
mướn được thợ về làm cho mình. Chính hình thức chia 6/4 này đã kéo
theo hệ quả của nó là nhiều thợ tích lũy tiền để mở tiệm bên cạnh và
cạnh tranh lại với chủ cũ của mình bằng cách hạ giá xuống thấp hơn. Để
rồi cuối cùng chính hình thức cạnh tranh với nhau bằng cách hạ giá đã
làm cho tiền công của người thợ càng ngày càng xuống thấp”.
Một điều mà ai cũng thấy rõ là nếu người chủ phải trả cho thợ theo hình
thức 6/4, mà họ còn phải trả theo W-2, nghĩa là người chủ phải trả cho
những khoản thuế lao động… mất hết 20 phần trăm. Họ chỉ còn lại 20
phần trăm, sẽ không đủ để họ mua sản phẩm cung cấp cho thợ, trả tiền
thuê nhà, tiền điện nước, tiền thuế… Chính vì vậy, để giảm bớt, người
chủ trả cho thợ bằng mẫu 1099. Nếu xét về luật thì sai hoàn toàn, vì
người thợ không phải mướn chỗ trong tiệm, hay là nhân viên đang thử
việc hoặc người làm việc độc lập, mà công việc của họ là một nhân viên
toàn thời gian trong tiệm. Nếu trước đây khi nền kinh tế còn khá thì mọi
chuyện đều dễ dãi, nhưng trong khoản thời gian kinh tế suy thoái, có
nhiều người xin trợ cấp thất nghiệp, kể cả những thợ Nails được trả
1099, nên đã làm cho Sở Thuế và Sở Lao Động quan tâm đến ngành
Nails của cộng đồng Việt Nam. Nhiều tiệm Nails do người Mỹ gốc Việt
làm chủ thường xuyên trở thành mục tiêu kiểm tra của sở lao động và
thuế vụ, mà suốt nhiều năm trước đó, rất ít người bị rắc rối về vấn đề
này, nên nhiều người đã không quan tâm tìm hiểu và rất lơ là với các
luật lệ quy định trong vấn đề thuế vụ và lao động trong ngành nghề của
mình.
Giải pháp
Vậy có giải pháp nào cho các chủ tiệm Nails tránh được chuyện bị phạt
vạ, khi mà họ vẫn trả thuế cho nhân viên theo form 1099 hay không? Vì

nếu trả cho nhân viên theo form W-2, mà theo truyền thống trong ngành
Nails của người Việt từ bấy lâu nay hoạt động theo lối ăn chia, thợ 60
phần trăm, chủ 40 phần trăm, thì người chủ sau khi trừ đi mọi chi phí,
đóng thuế cho nhân viên, mua bảo hiểm lao động… họ còn lại chưa đến
20 phần trăm.
Bà Ly Ly là chủ nhân của một tiệm Nails tại Lake Forest cho biết, trước
khi trở thành chủ tiệm thì bà cũng là một người thợ làm trong nghề
Nails, tóc khoảng trên 10 năm. Bà luôn luôn trả thuế theo mẫu đơn 1099,
có thời gian làm cho chủ người Mỹ, họ cũng trả cho bà theo kiểu trên và
cũng được chia 6/4. Chỉ có một lần duy nhất bà làm tại một tiệm khoảng
1 năm, được trả W-2, nhưng sau khi nghỉ việc ở đây, bà nhanh chóng
kiếm được nơi làm mới, nên cũng không nghĩ đến việc đi xin trợ cấp
thất nghiệp. Chính vì không hiểu luật, bà cứ tưởng rằng cả hai hình thức
trên đều hợp pháp. Nay bà rất muốn trả lương cho thợ theo Form W-2,
nhưng bà nhận thấy thật khó khăn vô cùng. Vì nếu chỉ có người chủ chịu
trả W-2, mà thợ không hợp tác trong việc “ăn chia”, thay vì 6/4, sẽ còn
là 5/5, thì sẽ rất khó cho người chủ. Hơn nữa, nếu những người chủ khác
không chịu đồng lòng cùng nhau trả W-2 và đổi cách chia 6/4, lại thành
5/5, thì những người thợ của tiệm nào chia cách 5/5, sẽ đồng loạt nghỉ
việc, đi tìm tiệm khác theo cách trả truyền thống. Hoặc sẽ có trường hợp
những người thợ làm tại tiệm được trả W-2, khoảng 6 tháng, rồi nghỉ
việc và đi xin tiền thất nghiệp, đồng thời sẽ nhận làm tại những tiệm trả
tiền mặt, hoặc công việc khác để nhận tiền mặt… thì đó lại càng làm khó
thêm cho chính phủ thôi.
Vì theo bà, bây giờ nghề Nails không còn thịnh vượng như hồi thập niên
1990, lợi tức của nghề Nails bị giảm rất nhiều. Nếu thợ Nails nghĩ rằng
nên đi xin tiền thất nghiệp, vì có lúc còn được chính phủ cho đến 2 năm
(thời inh tế suy thoái), thì người thợ chỉ cần làm 6 tháng rồi nghỉ việc, và
xin trợ cấp thất nghiệp. Theo bà, thà có người đi làm đóng thuế, dù là ít,
vẫn hơn là chính phủ phải nuôi nhiều người xin trợ cấp xã hội hay trợ
cấp thất nghiệp.
Còn ông Nông, cùng với vợ đã mở tiệm Nails và Spa có hơn 10 thợ, tại
Santa Clarita, kể rằng ngay từ lúc mới mở tiệm, vợ chồng ông đã trả cho
thợ theo Form W-2 khoảng 4 năm. Ông nói: “Nhưng vì theo cách chia
6/4, nên cuối cùng, tính lại, chúng tôi không còn được bao nhiêu mà

mình lại phải gánh quá nhiều trách nhiệm. Thu nhập lại của mình không
xứng với công sức mình bỏ ra. Sau đó, tôi bèn chuyển sang trả Form
1099. Thời gian gần đây, tôi có nghe nhiều người chủ đã bị phạt, nên tôi
cũng rất ưu tư. Hiện giờ theo truyền thống đã là 6/4, mà mình đi chia 5/5
để trả W-2, thì rất khó, vì mỗi tiệm đều có luật riêng, đâu có hợp tác
đồng lòng với nhau, ngay cả việc cạnh tranh nhau bằng cách hạ giá,
cũng là một vấn nạn của ngành Nails hiện nay rồi”.
Ông Đông nói thêm: “Tôi thấy rõ ràng là nếu trả 1099 thì có lợi cho chủ,
nhưng rắc rối là quan hệ chủ-thợ vốn từ xưa nay đã phức tạp rồi, vì
người thợ luôn luôn muốn có những quyền lợi tối đa cho bản thân mình,
nhưng khi nói đến trách nhiệm thì không ai chịu cùng với chủ. Khi mình
là chủ, mình đáp ứng hết những nhu cầu cho thợ, thì mình sẽ bị thiệt thòi
nhiều. Vì tôi nghĩ, thợ và chủ, ai cũng cần phải sống hết.
“Nếu mình không đáp ứng được cho thợ, thì thợ sẽ bỏ đi. Ngành Nails
rất khó kiếm được một người thợ vừa giỏi nghề, vừa làm việc cộng tác
đắc lực với chủ và có trách nhiệm với công việc cũng như với chủ.
Người thợ rất bất cần, khi mất quyền lợi, họ sẵn sàng dọn đồ nghề đi tìm
tiệm Nails khác. Nếu một tiệm có thợ nghỉ và mình phải tìm thợ mới liên
tục, thì sẽ mất khách”.
Phương Đan