Khó Khăn của Tìm Thợ và Giữ Thợ
Phương Đan
Hai vợ chồng bà Nguyễn Thị Bích Lan và ông Mai Quang Thuận là chủ
nhân của tiệm City Nails & Spa tại thành phố Hemet thuộc quận
Riverside, miền Nam California. Kể lại cơ duyên đưa đẩy hai vợ chồng
gắn bó với nghề Nails, ông Mai Quang Thuận cho biết vợ chồng ông qua
Mỹ diện H.O 22, ông là một người lính Việt Nam Cộng Hòa, từng bị tù
cải tạo sau biến cố 30 tháng 4 năm 1975. Vợ chồng ông và các con đến
Mỹ vào tháng 3 năm 1994. Khi qua Mỹ, ông đã ngoài 50 tuổi, vợ ông thì
nhỏ hơn ông vài tuổi.
Ông Thuận kể, “Trước khi đến Mỹ, vợ tôi có nghề may. Nên dự định
qua đây làm lại nghề may. Nhưng sau cũng thấy nghề Nails học nhanh,
kiếm tiền cũng dễ hơn. Nên cả hai vợ chồng cùng học và thi lấy bằng
Nails, nhưng chỉ có vợ tôi làm Nails cho chủ tiệm, còn tôi thì để bằng
Nails đó phòng thân, làm nghề nông trại. Đến năm 2002 thì vợ tôi quyết
định mở tiệm để làm chủ, tôi vẫn làm nông trại, nhưng dành thời gian ra
phụ vợ ngoài tiệm như mua supply, lo việc lặt vặt trong tiệm. Thời
chúng tôi mới có tiệm, nghề Nails vẫn còn sống được, chưa có nhiều
tiệm cạnh tranh phá giá như thời gian sau này. Hồi đầu tiệm chúng tôi
mở, có khoảng 7, 8 thợ, vợ tôi vừa làm chủ vừa làm cho khách luôn.
Đến năm 2010 thấy cực quá, lúc đó nghề Nails cũng bắt đầu xuống, vợ
chồng tôi cũng lớn tuổi rồi, tôi không làm nông trại nổi, nên bán nông
trại. Vợ tôi cũng bán tiệm Nails, đi làm thợ cho chủ khác. Đến năm 2016
vợ chồng mới quay lại tiếp tục làm chủ tiệm hiện nay.”
Ông Thuận cho biết tiệm City Nails & Spa của vợ chồng ông mới mở từ
2016 nhỏ hơn tiệm cũ trước đây, ít thợ hơn, vì khó kiếm thợ quá. Chỉ có
4 thợ, kể cả hai vợ chồng ông. Mà cũng kiếm tiền khá hơn tiệm lớn hồi
mở năm 2002.
Ông Thuận nói, “Nhiều người đàn ông ngại khi làm Nails, nhưng tôi
không ngại. Tôi nghĩ, mình làm công việc chân chính, phục vụ với tâm
của mình, kiếm tiền bằng lao động chân chính thì không có gì mà ngại
hết. Làm nghề này cần chịu khó, làm lâu năm nghề học nghề thì dần dần
làm được thôi. Tôi không khéo tay, nhưng trăm hay không bằng tay
quen. Một nghề mà mình chịu khó, luôn cố gắng học hỏi thì rồi cũng
làm được. Còn những người có khiếu, khéo tay thì học lẹ hơn những
người không khéo tay như tôi.”
Ông Thuận cho biết, hiện nay hầu hết các chủ tiệm Nails đều gặp khó
khăn trong việc tìm thợ, “Vì ai có tay nghề, đều tự mở tiệm làm chủ.
Tiệm Nails giờ mở ra nhiều lắm, hầu như góc đường nào cũng có tiệm
Nails.”
Tiếp lời chồng, bà Bích Lan nói, “Trong tiệm Nails, thường thì chủ tiệm
hay gặp phải những người thợ với thợ ganh nhau, cãi nhau, nhức đầu
lắm. Nếu người thợ là người hiền thì thôi, người có tính hung hăng thì
luôn thích gây chuyện, người chủ phải đứng ra khuyên giải, mệt mỏi
lắm. Nếu thợ không vừa lòng, họ nghỉ việc ngay. Mà tiệm thì không thể
không có thợ, nhất là những lúc khách đông. Nhiều khi người thợ để ý
khách nào cho tiền tip nhiều, khi khách quay lại tiệm mà không chọn
riêng thợ nào làm cho mình, chủ sẽ phân công thợ làm theo tua. Đôi khi
vì vô tình, cứ đến tua một người thợ nào đó hay làm cho vị khách sộp,
người thợ kia sẽ cho rằng chủ không công bằng, chỉ giao khách sộp cho
thợ nào chủ thích, họ sẽ gây gổ với chủ.”
Đối với các chủ tiệm Nails, muốn tiệm phát triển, cần phải có ít nhất hai
điều vô cùng quan trọng, tiệm phải có khách và phải có thợ.
Anh Doãn Sơn là một thợ Nails có hơn 20 năm kinh nghiệm, từng làm
thợ, làm chủ tiệm Nails, rối bán tiệm, đi làm quản lý cho tiệm Nails
người khác và giờ quay lại làm thợ. Anh Doãn Sơn nói, “tiệm Nails
không nên chỉ quan tâm rằng tiệm phải có nhiều khách tìm đến, mà còn
phải có thợ có tay nghề cao, phục vụ tốt các dịch vụ và thân thiện với
khách để giữ khách quay lại những lần sau. Thợ rất quan trọng đối với
các chủ tiệm Nails. Vì nếu tiệm không có thợ, thì khách có đông bao
nhiêu, không có người phục vụ, thì khách cũng bỏ đi. Nếu tiệm có đông
khách, nhưng nếu thợ phục vụ khách không đàng hoàng, làm mất lòng
khách, thì khách cũng sẽ bỏ đi. Còn nếu tiệm nhỏ, tuy có ít khách, nhưng
có đủ thợ, và thợ biết cách chiều lòng khách, thì khách sẽ giới thiệu
thêm người quen, bè bạn của họ cho tiệm, giúp tiệm mỗi ngày gia tăng
thêm lợi nhuận, phát triển lớn mạnh. Vì vậy, đối với các chủ tiệm Nails,
tìm được thợ, đặc biệt là thợ giỏi, phục vụ tốt cho khách là quan trọng vô
cùng. Tiệm có khách để có đủ tiền cho tiệm tồn tại, và có thợ để phát
triển tiệm một cách lớn mạnh hơn.”
Có rất nhiều cách để kiếm thợ như: đăng báo, quảng cáo trên radio,
TiVi, quảng cáo trên websites, quảng cáo trên face book, v.v. Nhưng
điều mà người chủ tiệm cần lưu ý là phải biết mục đích của mình cần
tìm thợ loại nào? Tiệm và khách của tiệm sẽ thích hợp với loại thợ nào?
Nếu không thì dù người chủ có mướn được thợ, mà không đáp ứng được
những nhu cầu của chủ và khách hàng của tiệm, thì vừa tốn tiền quảng
cáo, mà vừa lại bực mình.
Muốn giữ thợ, những điều người chủ, hay người quản lý cần phải
tránh
Chị Moon Nguyễn là một thợ Nails từng đi làm xuyên bang ở New Jessy
và nay làm Nails tại Nam California cho biết, “Dù làm tại tiệm có nhiều
tiền, nhưng nếu gặp phải người chủ tiệm hoặc người quản lý không biết
quản lý thợ trong tiệm, thì thợ cũng sẽ tìm chổ khác để làm, sẽ không
tiếp tục làm tại tiệm. Những người chủ hay người quản lý nếu có tính
tình hách dịch, luôn coi thường thợ; chỉ biết ra oai, không biết quý trọng
thợ; chỉ yêu cầu thợ tôn trọng mình, mà không bao giờ tôn trọng lại thợ;
chỉ biết phê bình, chửi mắng thợ, nhưng không cho phép thợ bình luận,
phê phán về mình…thì thợ tìm được nơi làm khác, chắc chắn sẽ nghỉ
việc ngay. Người chủ nào hay nóng giận vô cớ, hay nổi cáu với thợ, xem
thợ là chỗ để họ trút những cơn giận, sẽ làm cho quan hệ chủ-thợ không
hài hòa. Cứ một lần nóng giận vô cớ của người chủ là có thể ảnh hưởng
rất xấu đến tâm lý làm việc của thợ. cứ một lần nóng giận vô cớ của
người chủ là có thể ảnh hưởng rất xấu đến tâm lý làm việc của thợ. Có
nhiều chủ tiệm hoặc người quản lý không khéo léo trong cư xử, hay
trách mắng thợ ngay trước mặt khách hàng, hoặc trước mặt người thứ
ba. Họ quên rằng, là một người chủ hay người quản lý, rất cần tôn trọng
thể diện của thợ trước mặt người khác, vì đây chính là điều kiện không
thể thiếu, trong việc thiết lập mối quan hệ hòa đồng giữa chủ (hay người
quản lý) và thợ. Nhưng điều này tôi thấy xảy ra rất thường xuyên trong
các tiệm Nails có chủ gốc Việt. Nếu phá giá là một vấn nạn trong nghề
Nails chia tua khách cho thợ cũng trở thành một vấn nạn trong quản lý
nhân sự của các tiệm Nails của người Việt làm chủ. Sự phân chia không
đồng đều của người chủ (hay người quản lý), sẽ khơi dậy sự thù hằn, oán
ghét, đố kỵ giữa các người thợ với nhau, cũng như giữa thợ với chủ.
Cũng từ sự chia tua, tạo ra sự phục vụ cẩu thả để giành khách “sộp” cho
tiền Tip nhiều, làm những dịch vụ đắt tiền, hoặc chủ muốn dồn khách
cho thợ bao trước khiến cho tiêu chuẩn phục vụ trở nên tồi tệ, dẫn đến
mất khách.”
570 total views, 1 today